Đột quỵ là một bệnh lý tim mạch và được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa là một hội chứng lâm sàng bao gồm "các dấu hiệu rối loạn chức năng của não (khu trú hoặc toàn thể) phát triển nhanh, kéo dài từ 24 giờ trở lên hoặc dẫn đến tử vong, mà không xác định nguyên nhân nào khác ngoài căn nguyên mạch máu"

Đột quỵ não (thường gọi là đột quỵ hay tai biến mạch não) có hai thể lâm sàng chính: đột quỵ thiếu máu não cục bộ cấp tính được đặc trưng bởi sự mất lưu thông máu đột ngột đến một khu vực của não do tắc nghẽn mạch bởi huyết khối hoặc cục tắc ở động mạch não, dẫn đến mất chức năng thần kinh tương ứng. Đột quỵ thiếu máu não hay còn gọi là nhồi máu não (NMN) phổ biến hơn đột quỵ xuất huyết não (XHN) mà nguyên nhân là do vỡ các động mạch trong não.

 

Đột quỵ não là bệnh lý do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, người bệnh có thể tử vong nhanh chóng hoặc nếu sống sót sẽ để lại nhiều di chứng nặng nề. Bất chấp các chiến lược phục hồi chức năng hiện tại, đột quỵ vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật ở Hoa Kỳ.

Đột quỵ não là nguyên nhân thường gặp nhất gây ra khuyết tật trầm trọng ở người lớn trên thế giới. Trên toàn cầu, chỉ có 15-30% người bệnh sống sót sau đột quỵ não độc lập về chức năng và khoảng 40-50% độc lập một phần.

Sự hồi phục sau đột quỵ não phụ thuộc vào can thiệp y học, hồi phục tự nhiên. Bởi vì quá trình phục hồi của mỗi người bệnh là khác nhau, tất cả người bệnh cần được chăm sóc phục hồi phức tạp và theo từng trường hợp.

Rối loạn chức năng vận động gây ảnh hưởng rất lớn và trực tiếp đến khả năng thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày cũng như khả năng tái hội nhập vào đời sống cộng đồng. Do đó phục hồi chức năng cho bệnh nhân đột quỵ não là một trong những nội dung quan trọng của ngành PHCN.

PHCN sớm, tập vận động thụ động sớm sẽ giúp cải thiện vận động cho người bệnh, tăng khả năng vận động chi trên trong tháng thứ nhất và cải thiện vận động chi dưới trong tháng thứ 3. Trong PHCN Đột quỵ não sẽ sử dụng các can thiệp thể chất một cách có kỹ thuật để hồi phục vận động chức năng, giảm khiếm khuyết và giới hạn hoạt động tăng cường tối đa chất lượng cuộc sống sau đột quỵ. Sau giai đoạn tập thụ động, khi người bệnh có cải thiện lực cơ sẽ tiến hành đến vận động có trợ giúp. Tập vận động có trợ giúp sẽ cải thiện sức mạnh cơ, tập luyện sẽ tạo các mẫu cử động giúp các cử động của chi thể và thân mình điều hợp từ đó cải thiện các chức năng, cơ không bị co rút, các khớp hoạt động tốt hơn, giúp ngưởi bệnh hoạt động có hiệu quả hơn, tăng khả năng tái hòa nhập cộng đồng góp phẩn nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh và giảm gánh nặng cho xã hội.

 Nguyên tắc Phục hồi chức năng cho người bệnh đột quỵ não.

Phải tiến hành PHCN sớm ngay từ khi đột quỵ não ổn định, nghĩa là các triệu chứng tổn thương thần kinh không còn tiến triển nặng thêm, không còn đe dọa tính mạng bệnh nhân, thường sau đột quỵ não 2-3 ngày. Từng giai đoạn có kỹ thuật riêng phù hợp với tình trạng bệnh.

Tạo cho bệnh nhân chủ động tối đa. Bệnh nhân cần được tập ở các tư thế và vị trí khác nhau, từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Đưa bệnh nhân ra khỏi giường càng sớm càng tốt khi bệnh cảnh và tình trạng toàn thân của bệnh nhân cho phép.

Khi xuất viện cần được tiếp tục phục hồi chức năng tại cồng đồng để tạo sự hòa nhập với gia đình và xã hội.

Phải kiên trì vì PHCN có thể phải tiến hành kéo dài hàng năm, tạo sự hợp tác tích cực giữa người bệnh với cán bộ PHCN và các thành viên trong gia đình, sự giúp đỡ của cộng đồng, hướng tới mục tiêu cao nhất là người bệnh tự phục vụ được mình, có cuộc sống độc lập tối đa và hòa nhập với cộng đồng.

 

KHOA VLTL-PHCN BỆNH VIỆN ĐA KHOA KHU VỰC TÂN CHÂU

• < Trang trước
• Trang sau >